Niedosłuch to zaburzenie odbioru dźwięków otoczenia. Występuje u co trzeciej osoby po 65 roku życia i u co drugiej po 74 roku życia. W 2019 roku problem ten dotyczył 6 mln osób w Polsce.
PRZYCZYNY NIEDOSŁUCHU
Do najczęściej występujących przyczyn problemów ze słuchem należą: wiek, praca w hałasie, obciążenie genetyczne, nawracające infekcje ucha.
RODZAJE NIEDOSŁUCHU
Występują trzy rodzaje niedosłuchów: odbiorczy, przewodzeniowy i mieszany. Niedosłuch odbiorczy występuje najczęściej. Jest związany z zaburzeniami pracy ucha wewnętrznego i zazwyczaj jest nieodwracalny. Niedosłuch przewodzeniowy to zaburzenie przewodzenia dźwięku przez ucho zewnętrzne i środkowe. Może być spowodowany np. korkiem woszczynowym lub ciałem obcym w uchu zewnętrznym a także stanem zapalnym ucha. Specjalista na podstawie wyników badań słuchu oraz badania ucha określa typ niedosłuchu i sposób postępowania.
NIEOCZYWISTE OBJAWY NIEDOSŁUCHU
Pierwszym zauważalnym dla pacjenta objawem niedosłuchu często wcale nie jest, jak mogłoby się wydawać, problem z usłyszeniem cichych dźwięków. Zazwyczaj niedosłuch manifestuje się tym że osoba słyszy, nawet cichą rozmowę, ale poszczególne głoski “się zlewają”. Pacjenci często proszą o powtórzenie, zwłaszcza jeśli w rozmowie bierze udział kilka osób. Wiele osób niedosłyszących przed zdiagnozowaniem niedosłuchu uważa, że słyszą normalnie ale ludzie, z którymi rozmawiają, mówią niewyraźnie.
Jeśli zdarza Ci się słyszeć ale do końca rozumiesz, musisz głośno ustawiać telewizję, często prosisz o powtórzenie bo słowa wypowiedziane były niezrozumiałe – zbadaj słuch i porozmawiaj ze specjalistą.
TRZEBA DZIAŁAĆ SZYBKO
Według statystyk osoba z niedosłuchem czeka średnio aż 5 lat do momentu zasięgnięcia porady i badania słuchu. Czas, jaki upłynie od momentu wystąpienia pierwszych problemów ze słuchem, ma natomiast ogromny wpływ na wyniki i długość terapii. Im później zostanie podjęta interwencja tym trudniej będzie przywrócić możliwość prawidłowego słyszenia. Należy pamiętać też, że osoba niedosłysząca, ze względu na problemy w komunikacji często unika spotkań towarzyskich i rodzinnych. Prowadzić to może do izolacji i wykluczenia a powrót do normalnego funkcjonowania jest często długotrwały. U pacjentów z niedosłuchem dużo częściej diagnozuje się demencję oraz zaburzenia poznawcze i depresje.
DLACZEGO PACJENCI ZWLEKAJĄ?
Niedosłuch bardzo rzadko pojawia się nagle. Zazwyczaj problemy ze słuchem narastają
stopniowo. Zdarza się, że proces ten trwa latami. Łatwo to więc ignorować, bądź przeoczyć. Część pacjentów przyzwyczaja się z czasem do ‘nowej rzeczywistości’ i nie szuka pomocy lub zwleka z zasięgnięciem porady i podjęciem leczenia.
Częstą przyczyną odwlekania wizyty u specjalisty jest fakt, że z niedosłuchem pozornie łatwo sobie poradzić. Wystarczy zwiększyć głośność w telewizorze bądź unikać miejsc, gdzie gorzej słyszymy. Niestety jest to bardzo niebezpieczne rozwiązanie gdyż im później podjęte są działania tym gorszy efekt.
CO MOŻNA ZROBIĆ?
Przede wszystkim trzeba ustalić na czym polega problem. Należy zbadać słuch i zasięgnąć porady specjalisty. Ogromną większość przypadków niedosłuchu da się skutecznie leczyć. Im wcześniej podjęte zostanie leczenie tym lepsze jego efekty. Nie zwlekaj – umów się na badanie słuchu i poradę!
Autor: dr Jakub Szczepaniak
Źródła:
- Otorynolaryngologia praktyczna. Podręcznik dla studentów i lekarzy. Tom I. Red. G. Janczewski. wyd. Via Medica. Gdańsk 2005
- Badanie EuroTrack 2019 – https://www.ehima.com/wp-content/uploads/2019/11/Anovum_EuroTrak_2019_Poland.pdf
- Uhlmann RF, Larson EB, Rees TS, Koepsell TD, Duckert LG. Relationship of hearing impairment to dementia and cognitive dysfunction in older adults. JAMA. 1989 Apr 7;261(13):1916-9. PMID: 2926927.
- Li CM, Zhang X, Hoffman HJ, Cotch MF, Themann CL, Wilson MR. Hearing impairment associated with depression in US adults, National Health and Nutrition Examination Survey 2005-2010. JAMA Otolaryngol Head Neck Surg. 2014 Apr;140(4):293-302. doi: 10.1001/jamaoto.2014.42. PMID: 24604103; PMCID: PMC4102382.